Adam Roman

---

Życiorys

Adam Roman, artysta rzeźbiarz, rozpoczął swoją edukację zawodową w rzemieślniczych zakładach kamieniarskich jeszcze przed wybuchem II wojny światowej. W 1939 roku aktywnie walczył w szeregach SGO „Polesie”, będąc zaangażowanym w obronę ojczyzny. Jego odwaga i determinacja przejawiały się także w czasie powstania warszawskiego, gdzie brał udział w zaciętych walkach, będąc członkiem Batalionu „Czata 49”.

Po wojnie, w latach 1946–1950, kontynuował naukę w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie na Wydziale Rzeźby. Ponadto, odbył studia w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego. W okresie powojennym przyczynił się do rekonstrukcji budynków i rzeźb, które były nieodłączną częścią krajobrazu odradzającej się Warszawy.

W latach 1950–1971 pełnił funkcję pedagoga na wydziale rzeźby, a następnie na Wydziale Konserwacji i Rekonstrukcji Dzieł Sztuki. Warto zaznaczyć, że był jednym z założycieli oraz długoletnim kierownikiem Katedry Konserwacji Rzeźby Kamiennej. Jego pasja do sztuki sprawiła, iż należał do założycieli Społecznego Komitetu Opieki nad Starymi Powązkami, dbając o historyczne i artystyczne dziedzictwo.

Adam Roman prowadził swoją pracownię, która znajdowała się na Saskiej Kępie. To właśnie tam nakręcono jedną ze scen znanego filmu Andrzeja Wajdy, zatytułowanego „Człowiek z marmuru”. Jego pracownia była usytuowana przy ul. Alfreda Nobla, w której zamieszkiwali również inni znani rzeźbiarze, tacy jak Józef Trenarowski, Józef Gosławski, Kazimierz Bieńkowski, Eugeniusz Żarkowski, Tadeusz Świerczek oraz Adam Procki.

Adam Roman zmarł 25 lutego 2013 roku. Jego ostatnim miejscem spoczynku jest cmentarz Powązkowski, gdzie został pochowany w kwaterze numer 233-1-13. W sierpniu 2013 roku na cokole jego rzeźby Sztafeta została odsłonięta tablica, upamiętniająca jego życie i twórczość.

Twórczość

Adam Roman, znany polski artysta, pozostawił po sobie wiele dzieł, które do dziś zdobią przestrzeń publiczną oraz są świadectwem jego twórczego geniuszu. Oto niektóre z jego najważniejszych realizacji:

• Kariatyda umieszczona w budynku dawnej Prokuratury Generalnej w Warszawie, zrealizowana w 1948 roku,
• Sztafeta – sportowa kompozycja stworzenia w latach 1953-1956, znajdująca się na Stadionie Dziesięciolecia, dzisiaj w pobliżu Stadionu Narodowego,
• Pompnik upamiętniający Jana Pawła II na dziedzińcu klasztornym w Bardzie Śląskim, odsłonięty w 1982 roku,
• Pompnik Józefa Chełmońskiego, który można zobaczyć w Radziejowicach, powstał w 2002 roku,
• Pompnik nagrobny Jerzego Waldorffa, umiejscowiony na cmentarzu Powązkowskim, również z tego samego roku,
• Pompnik Fryderyka Chopina w Królewcu zrealizowany w 2010 roku,
• Pompnik Fryderyka Chopina usytuowany w Tokio, który również powstał w 2010 roku.

Obiekty te pokazują nie tylko umiejętności artysty, ale także jego wizję estetyki miejsca, w którym żył i pracował.

Wystawy

Indywidualne

Wystawy indywidualne to jeden z ważnych elementów prezentacji twórczości artystycznej. Poniżej przedstawione są wystawy, które miały miejsce w różnych latach oraz miejscach, pokazując bogaty dorobek artysty.

Rok	Miasto	Wystawa	Placówka
1966	Warszawa	Aktorzy Teatru Polskiego	Teatr Polski w Warszawie
1978	Opole	?	Biuro Wystaw Artystycznych
1978	Kielce	?	Biuro Wystaw Artystycznych
1978	Sokołów Podlaski	?	Biuro Wystaw Artystycznych
1978	Siedlce	?	Dom Kultury
1980	Kłodzko	?	Muzeum Ziemi Kłodzkiej
1986	Kłodzko	?	Muzeum Ziemi Kłodzkiej
1997	Warszawa	?	Teatr Polski w Warszawie

Zbiorowe

Wystawy zbiorowe dają możliwość skonfrontowania prac różnych artystów, co z kolei wzbogaca doświadczenie widzów. Oto zestawienie wystaw, które miały miejsce w kraju i za granicą.

Krajowe

Rok	Miasto	Wystawa
1951	Warszawa	II Ogólnopolska Wystawa Plastyki
1960	Warszawa	Rzeźba Polska 1945–1960
1961	?	Polskie dzieło plastyczne
1964	Opole	Polska rzeźba plenerowa
1965	?	20 lat PRL w twórczości plastycznej
1965	Warszawa	Warszawa w sztuce
1966	Warszawa	I Festiwal Sztuk Pięknych
1966	Kielce	Spotkania rzeźbiarskie 1966
1968	Warszawa	II Festiwal Sztuk Pięknych
1968	Warszawa	25 lat Ludowego Wojska Polskiego w plastyce
1968	Warszawa	Wystawa portretów rzeźbiarskich działaczy ruchu rewolucyjnego
1969	Kielce	Spotkania rzeźbiarskie
1970	?	25 lat rzeźby pomnikowej i monumentalnej PRL
1971	Wrocław	Rzeźba pomnikowa i monumentalna w Polsce Ludowej
1972	Orońsko	Spotkania rzeźbiarskie 1970–1972
1974	?	Przegląd rzeźby polskiej 1944–1974
1974	Wrocław	Współczesna forma plastyczna w pejzażu miasta w Polsce
1976	?	Sport w sztuce
1976	Warszawa	VI Festiwal Sztuk Pięknych
1977	?	Sport w sztuce
1980	?	Artyści plastycy Warszawy w 35-tą rocznicę wyzwolenia Warszawy
2011	Warszawa	Rzeźbiarze Saskiej Kępy wczoraj i dziś

Zagraniczne

Rok	Państwo	Miasto	Wystawa
1974	Norwegia	Oslo	?

Ordery i odznaczenia

Adam Roman jest osobą, która została uhonorowana wieloma odznaczeniami za swoje osiągnięcia i działalność. Oto lista nagród, które otrzymał w trakcie swojego życia:

• 1954 – Srebrny Krzyż Zasługi,
• 1955 – Medal 10-lecia Polski Ludowej,
• 1964 – Krzyż Walecznych,
• 1968 – Medal Zwycięstwa i Wolności 1945,
• 1968 – Medal za Warszawę 1939–1945,
• 1972 – Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”,
• 1979 – Odznaka Pamiątkowa Zgromadzenia „Radosław”,
• 1981 – Odznaka Armii Krajowej Zgrupowania „Radosław”,
• 1982 – Warszawski Krzyż Powstańczy,
• 1984 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
• 1995 – Odznaka Weterana Walk o Niepodległość.

---

Oceń: Adam Roman

---